Газар хөдлөлт гэж юу вэ?

Дэлхийн царцдас мандалд тектоник хөдөлгөөнөөр хуримтлагдсан хүчдэл чөлөөлөгдөхөд ялгарах энергийн нэгээхэн хэсэг нь уян харимхайн долгион болон тархаж, газрын гадаргууд үйлчлэл үзүүлэх үйл явцыг газар хөдлөлт гэнэ. (MNS 2009)

Газар хөдлөлт нь учруулах хор уршиг, хөнөөл ихтэй, урьдчилан таамаглах боломжгүй, гэнэт асар богино хугацаанд тохиолддог хамгийн аюултай байгалийн аюулт үзэгдэл юм.

Манай дэлхий нь бүхэлдээ хэдэн том болон жижиг тектоник хавтангуудаас тогтдог ба эдгээр хавтангууд манай дэлхийн гадаад бүрхүүл литосферийг (царцдас мандал) бүрдүүлнэ.

Литосфери нь тектоникийн 7 том хавтан, олон тооны жижиг хавтангуудаас бүрддэг байна.

Хавтангууд бие биентэйгээ харьцангуйгаар өөр өөр чиглэлд шилжих (нүүх) ба үүнээс улбаалан хавтангуудыг Ойртох буюу мөргөлдөх зааг (конвергент), холдох буюу тэлэх зааг (дивергент), идэвхигүй зааг (трансформ) хэмээн үндсэн 3 төрлийн хилд ялгана.

Дэлхийн гадаргуу нь үүссэн цагаасаа хойш гадна, дотны хүчин зүйлсийн нөлөөгөөр байнга хувирч өөрчлөгдсөөр иржээ. Эдгээр хувьсал нь янз бүрийн шалтгаантай ба нэг хэсэг нь эвдрэн мөхөж байхад нөгөө хэсэг нь шинээр сэргээгдэн буй болдог. Өөрөөр хэлбэл дэлхийн царцдас мандал нь мөнхийн хөдөлгөөнд оршдог.

Газар хөдлөлт гэж юу вэ?

Санал болгох

Сэтгэгдэл