Сүүн тэжээлтэн амьтдын эр бэлэг эрхтэн нь янз бүрийн хэмжээтэй ястай, зарим нь ясгүй байдаг бол хүний хувьд ийм ясаа бүрэн гээсэн байдаг гэнэ.

 

Baculum гэж шинжлэх ухаанд нэрлэдэг энэхүү яс нь эволюцийн явцад амьтан бүрт өөр өөрөөр хөгжсөн байна. Эрдэмтдийн дүгнэлтээр 95 сая жилийн өмнөөс хөхтөн амьтдад бий болсон яс 50 сая жилийн өмнөх хүн дүрст амьтдад байжээ.

Харин тэр цагаас хойш энэ яс нь амьтан болгонд харилцан адилгүй өөрчлөгдсөөр ирсэн байна. Өнөөдөр зарим макака сармагчны эрхтэнд 5 см хүртэл урттай яс байдаг. Зарим мичинд маш жижиг үлдэгдэл байдаг гэнэ.

Эр бэлэг эрхтэн ястай байх хэрэгцээ нь сүрэглэж амьдардагтай холбоотой гэж эрдэмтэд таамаглажээ. Ингэхдээ бүх сүрэглэдэг амьтдад үлдээгүй, үржлийн ажил нь гурван минутаас удаан үргэлжилдэг амьтны төрөл зүйлд илүү тод үлдсэн байна. Өөрөөр хэлбэл олон эрэгчин нэг эмэгчний араас тэмцэлддэг, үржлийн ажил нь удаан үргэлжилдэг амьтдад ийм ястай байх хэрэгцээ байдаг аж.

Шалтгаан нь бусдадаа эмэгчнээ булаалгахгүй, амжилттай үр тогтооход нь эр бэлэг эрхтний яс чухал үүрэгтэй байжээ.

Харин хүн төрөлхтөн сүрэглэж амьдрах хэв маягаас моногами буюу ганц хүнтэй амьдрах замд орсноос энэхүү ясны хэрэг байхгүй болж аажимдаа устсан бололтой.

Ийм өөрчлөлт гарч эхэлсэн хугацааг эрдэмтэд 1.9 сая жилийн өмнөх Хомо эрэктусын үе гэж дүгнэжээ.

Судалгааг удирдсан University College London-ий эрдэмтэн Кит Опи "Үр удмаа үлдээх өрсөлдөөн байхгүй болсон тул бидэнд эр бэлэг эрхтний яс хэрэггүй болжээ” гээд "үүнээс гадна бидний үржлийн ажил гурван минутаас бага үргэлжилдэг нь ч үүнд нөлөөлсөн байх” гэж ярьсан байна.

Судалгааны дэлгэрэнгүй тайлан Proceedings of the Royal Society сэтгүүлд нийтлэгдсэн байна.

 

Эх сурвалж: The Guardian